I. CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ
Công an huyện Đại Từ trực thuộc hệ thống tổ chức của lực lượng Công an nhân dân, có trách nhiệm tham mưu cho Giám đốc Công an tỉnh, Huyện ủy, UBND Huyện Đại Từ về bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; Trực tiếp đấu tranh bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện Đại Từ, đấu tranh phòng, chống âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và các vi phạm về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; tổ chức xây dựng Công an huyện Đại Từ cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại.
II. LỊCH SỬ CÔNG AN HUYỆN ĐẠI TỪ
Cách mạng tháng Tám thành công, Tổng khởi nghĩa ở Thái Nguyên thắng lợi, cùng với chính quyền cách mạng lâm thời tỉnh Thái Nguyên, Ty liêm phóng- tiền thân của lực lượng Công an Thái Nguyên ngày nay được thành lập. Để nhanh chóng ổn định trật tự cách mạng, truy quét bọn phản cách mạng còn lẩn trốn, trấn áp các phần tử chống đối, xử lý các hành vi vi phạm khác… thiết lập công cụ bạo lực của chế độ mới, nhất là “ở những nơi quan trọng về phương diện chính trị, kinh tế hay xã hội”, góp phần củng cố và bảo vệ chính quyền non trẻ mới thành lập, Nha Công an Trung ương đã chỉ đạo các Ty công an tỉnh thiết thành lập Quận công an. Theo đó, ngày 29/01/1947, Quận Công an Đại Từ (nay là Công an huyện Đại Từ) được thành lập.
Gần 70 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, cùng với lực lượng Công an trong tỉnh và cả nước, Công an Đại Từ đã không ngừng phát huy bản chất cách mạng tốt đẹp, chứng tỏ bản lĩnh chính trị vững vàng, xung kích thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự, góp phần xây dựng nên truyền thống vẻ vang của CAND: Tuyệt đối trung thành với Đảng, với Nhà nước, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; cảnh giác, bí mật, mưu trí, sáng tạo, dũng cảm chiến đấu, kiên quyết khôn khéo, tích cực phòng ngừa, chủ động tấn công kẻ địch và bọn tội phạm; đoàn kết, thống nhất, hiệp đồng tác chiến, độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, tận tâm với công việc, vượt qua mọi khó khăn thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Có được truyền thống quý báu trên chính là do có sự quan tâm lãnh đạo trực tiếp, mọi mặt của các cấp ủy Đảng; sự chỉ đạo của lãnh đạo Công an tỉnh; sự điều hành quản lý chặt chẽ của chính quyền các cấp, các ngành, đoàn thể quần chúng, tổ chức xã hội và sự đùm bọc của nhân dân các dân tộc trong huyện.
Ngay từ những ngày đầu thành lập, lực lượng Công an Đại Từ đã xác định nội dung, mục đích hướng tới là: Công an huyện Đại Từ – tất cả vì an ninh Tổ quốc, vì sự bình yên hạnh phúc của nhân dân. Trước hết là công tác xây dựng lực lượng đã từng bước tăng cường và củng cố đội ngũ cán bộ chiến sỹ về trình độ năng lực, chú trọng giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ chiến sỹ, trau dồi phẩm chất đạo đức cách mạng theo 6 điều Bác Hồ dạy CAND, nâng cao bản lĩnh chính trị và năng lực công tác cũng như ý thức vì nhân dân phục vụ.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, bọn phản động lợi dụng tôn giáo ở Đại Từ có nhiều hoạt động chống phá rất quyết liệt. Chúng ráo riết kích động lôi kéo giáo dân, tuyên truyền phản động, cưỡng ép, chia rẽ, nhen nhóm tổ chức phản động… Bọn tề ngụy cũ, số địa chủ cường hào cùng số phần tử trong các tổ chức đảng phái hoạt động cũ đã câu kết có hành động chuẩn bị làm tay sai cho địch chống phá chính quyền cách mạng. Công an Đại Từ đã kịp thời phát động phong trào “Bảo mật phòng gian” và “Bảo vệ trị an” rộng rãi trong nhân dân; phối hợp với lực lượng vũ trang địa phương rà soát các đối tượng, chống hoạt động do thám, chỉ điểm, làm trong sạch địa bàn, đồng thời trấn áp bọn phản cách mạng, bọn lưu manh, truy bắt những phần tử chống đối, cùng với việc bảo vệ an toàn các cơ quan Đảng, chính quyền địa phương và của Trung ương sơ tán đến; tiếp đón và giúp đỡ đồng bào các địa phương khác đến di cư.
Chiến công xuất sắc đầu tiên của Công an huyện Đại Từ đã kịp thời phối hợp cùng các đơn vị liên quan khống chế thành công toán gián điệp của Pháp gồm 03 nữ nhân viên ra hoạt động ở vùng tự do (Cao Vân, Ba Giăng, Độc Lập) thuộc huyện Đại Từ. Ta đã khống chế, lấy được điện đài và mật mã của địch. Thông qua liên lạc điện đài của nhóm gián điệp này ta đã cung cấp những tin giả đánh lừa địch, lôi kéo nhân viên điện đài của chúng ra vùng tự do. Đồng thời, thu thập được nhiều tin tức về tình hình hoạt động của địch, bảo vệ bí mật của ta, phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ.
Hòa bình lập lại, dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền, chỉ đạo của Ty công an, Công an Đại Từ đã đẩy mạnh các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, đấu tranh bóc gỡ vô hiệu hóa các sơ sở tay chân cài lại của địch, tiến hành đấu tranh trấn áp mạnh các hoạt động ngóc đầu dậy của bọn phản động. Đồng thời, tích cực tham gia giảm tô, cải cách ruộng đất, phát động mạnh mẽ phong trào “Bảo vệ trị an”, “khoanh vùng trấn phản”, bắt đưa đi cải tạo, cải tạo tại chỗ hàng chục đối tượng chính trị, hình sự, góp phần giữ vững an ninh trật tự, phục vụ có hiệu quả công cuộc phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương.
Trong chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ xuống miền Bắc, nhiều cán bộ chiến sỹ Công an huyện Đại Từ đã dũng cảm, mưu trí vừa làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự ở địa bàn, vừa tích cực tham gia cứu chữa, bảo vệ tài sản của Nhà nước và nhân dân trong lửa đạn, khắc phục hậu quả bom đạn địch. Trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Công an Đại Từ có 02 đồng chí chi viện cho lực lượng an ninh miền Nam.
Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Công an Đại Từ luôn chủ động tham mưu cho Huyện ủy, HĐND, UBND huyện triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về bảo vệ ANTT và xây dựng lực lượng CAND. Đã đảm nhận xuất sắc vai trò xung kích trên mặt trận bảo vệ an ninh trật tự, đấu tranh làm thất bại các hoạt động “phá hoại nhiều mặt ” và chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, giữ vững ổn định chính trị trên địa bàn. Chiến công nổi bật của lực lượng Công an Đại Từ đã kịp thời phát hiện, phối hợp đấu tranh đập tan âm mưu và hoạt động chống phá Cách mạng, âm mưu lật đổ chính quyền của tổ chức phản động “Gươm thiêng ái quốc” do tên Nguyễn Văn Hiếu và Phạm Đức Huynh cầm đầu tại địa bàn các xã Hùng Sơn, Bình Thuận, Hà Thượng, Cù Vân hồi tháng 7/1976 và tổ chức phản động “Đảng dân chủ Cộng hòa Việt Nam” do Phan Thị Lan, trú tại xã Phục Linh cầm đầu ở địa bàn các xã Phục Linh, Hà Thượng, Cù Vân (huyện Đại Từ) và xã Phấn Mễ, Cổ Lũng (huyện Phú Lương) tháng 5/1986.
Công an huyện Đại Từ còn tổ chức nhiều đợt ra quân trấn áp mạnh các loại tội phạm, truy quét các tệ nạn xã hội; đấu tranh triệt phá hàng ngàn vụ án, ổ nhóm tội phạm các loại, bắt giữ hàng nghìn đối tượng phạm pháp hình sự, trong đó có hàng trăm tên cầm đầu nguy hiểm, thu giữ nhiều tang vật, tài sản. Còn kịp thời giải quyết tốt những vấn đề bức xúc về trật tự xã hội trên địa bàn. Phong trào quần chúng bảo vệ ANTQ được chú trọng xây dựng và phát triển sâu rộng, nhân dân đã cung cấp rất nhiều nguồn tin có giá trị, giúp Công an phát hiện, ngăn chặn, khám phá các vụ án quan trọng; đảm bảo giữ vững trật tự an toàn xã hội, góp phần quan trọng vào nhiệm vụ phát triển quê hương, đất nước. Thời kỳ này có 02 cán bộ Công an Đại Từ tình nguyện lên đường chi viện cho Công an các tỉnh biên giới phía Bắc trong cuộc đấu tranh bảo vệ từng tấc đất biên cương của Tổ quốc.
Trong sự nghiệp đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước, Công an Đại Từ đã luôn chủ động cụ thể hóa các chủ trương, chính sách lớn của Đảng. Nhà nước trên lĩnh vực an ninh trật tự và xây dựng lực lượng CAND thành các chương trình cụ thể để tổ chức thực hiện hiệu quả. Như NQ08 của Bộ chính trị về Chiến lược an ninh quốc gia, NĐ09/CP và Chương trình quốc gia phòng chống tội phạm, phòng chống ma túy và các nghị định của Chính phủ trong lĩnh vực ANTT đều được triển khai đồng bộ, sâu rộng với nhiều hình thức, biện pháp phong phú, hiệu quả. Công tác bảo vệ an ninh chính trị được đặc biệt chú trọng, nhất là bảo vệ chính trị nội bộ, phòng chống nội gián, giải quyết tốt những vấn đề an ninh nông thôn, về chính sách dân tộc, tôn giáo, không để kẻ địch lợi dụng chống phá cách mạng, chia rẽ khối đoàn kết; bảo vệ an ninh văn hóa tư tưởng, an ninh kinh tế, ngăn chặn kịp thời âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch thông qua chính sách mở cửa hội nhập… Qua đó làm thất bại âm mưu diễn biến hòa bình, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, giữ vững ổn định chính trị trên địa bàn. Trên mặt trận giữ gìn trật tự an toàn xã hội, làm giảm trọng án; không để các ổ nhóm tội phạm lộng hành. Liên tiếp mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, truy quét tệ nạn xã hội, bắt hàng nghìn đối tượng; kịp thời trấn áp tội phạm có dấu hiệu hoạt động theo kiểu xã hội đen. Nhiều vụ trọng án được nhanh chóng điều tra khám phá. Công tác quản lý nhà nước về trật tự xã hội ngày càng được phát huy, nhất là trên lĩnh vực trật tự an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ, được Đảng, chính quyền và nhân dân địa phương khen ngợi, tin tưởng.
Trong thời kỳ đổi mới, mở cửa hội nhập, Đại Từ là một huyện phát triển nhanh, mạnh về công nghiệp, du lịch, dịch vụ, thu hút đầu tư. Nhưng tình hình ANTT luôn bảo đảm ổn định, không có “điểm nóng” , không để xảy ra đột xuất, bất ngờ hay phức tạp lớn.
Gần bảy thập kỷ qua, các thế hệ Công an Đại Từ luôn nối tiếp, kế thừa và phát huy hết thảy truyền thống, bản chất tốt đẹp của CAND. Trải qua các giai đoạn thăng trầm của lịch sử đất nước, lực lượng Công an Đại Từ luôn tỏ rõ bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng Cộng sản, “chỉ biết sống chết với Đảng, còn Đảng thì còn mình”; vượt qua biết bao gian khổ và hy sinh; đề cao trách nhiệm, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, tất cả vì sự bình yên hạnh phúc của nhân dân.
Sắp tới, đất nước ta đứng trước nhiều cơ hội và thách thức mới, Đại Từ cùng cả nước đang đẩy nhanh tiến độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và mở cửa hội nhập sâu rộng kinh tế thế giới, khu vực. Bên cạnh thuận lợi, Đại Từ vẫn còn nhiều khó khăn, phức tạp tác động đến công tác bảo vệ an ninh trật tự ở địa phương. Các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện âm mưu “Diễn biến hòa bình”, nhất là lợi dụng chiêu bài dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo để tạo cớ gây ngòi nổ. Tội phạm hình sự nguy hiểm, tội phạm ma túy, tội phạm mua bán người, tham nhũng, buôn lậu, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông đang là mối quan tâm của toàn xã hội. Do đó, cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh trật tự là nhiệm vụ cực kỳ quan trọng của toàn Đảng bộ, toàn quân và toàn dân trong huyện mà lực lượng Công an huyện là nòng cốt.
Tình hình đó đòi hỏi lực lượng Công an Đại Từ không được mơ hồ, mất cảnh giác, thỏa mãn trước những thành quả đã đạt được. Mà phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, phát huy nội lực và truyền thống để vượt qua khó khăn thử thách, đẩy lùi nguy cơ; củng cố và xây dựng vững chắc thế trận an ninh nhân dân, đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ. Tiếp tục học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, gắn với các phong trào “CAND học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy”, phong trào thi đua “Vì an ninh Tổ quốc”, xây dựng lực lượng Công an Đại Từ thật sự vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, gắn bó, hiệp đồng chặt chẽ với Quân đội, các cấp, các ngành, với khẩu hiệu hành động: “Công an huyện Đại Từ – Tất cả vì sự bình yên hạnh phúc của nhân dân“. Quyết tâm phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ bảo đảm ổn định vững chắc an ninh trật tự, tạo môi trường thuận lợi cho công cuộc xây dựng huyện Đại Từ giàu đẹp, văn minh, phồn thịnh, hiện đại.
III. THÀNH TÍCH
* 01 Huân chương Chiến công hạng Nhất (Thành tích 40 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, 1945-1985);
* 09 Cờ thưởng “Đơn vị Thi đua xuất sắc cấp cơ sở” của Bộ Công an;
* 01 Cờ thưởng “Đơn vị thi đua xuất sắc” của Ủy ban nhân dân tỉnh;
* Nhiều bằng khen, Giấy khen của Chính phủ, Bộ Công an, Ủy ban nhân dân tỉnh và huyện, Giám đốc Công an tỉnh về thành tích công tác, chiến đấu và xây dựng lực lượng;
* Nhiều năm và nhiều năm liền đạt danh hiệu Đơn vị Quyết thắng, Đơn vị Tiên tiến. Đảng bộ luôn giữ vững danh hiệu “Đảng bộ trong sạch vững mạnh”. Đơn vị luôn đạt tiêu chuẩn Cơ quan văn hóa;
* Hàng trăm lượt cán bộ chiến sỹ được tặng thưởng Huân, Huy chương các loại, các hạng, nhiều Bằng khen, Giấy khen và các phần thưởng cao quý khác.